Zadośćuczynienie czy odszkodowanie? – odpowiada specjalista CITI Kraków
Należy rozróżnić oba terminy, które są zasadniczo inne.
Odszkodowanie
Odszkodowanie może polegać na (wybór formy należy do poszkodowanego):
- przywróceniu do stanu istniejącego przed wyrządzeniem szkody o ile jest to w ogóle możliwe (tzw. restytucja naturalna),
- zapłacie sumy pieniężnej (rekompensata pieniężna).
Odszkodowanie może pokrywać:
- rzeczywiście wyrządzoną szkodę czyli straty, które poniósł poszkodowany (tzw. damnum emergens),
- ponadto utracone korzyści, które poszkodowany mógłby uzyskać gdyby szkody mu nie wyrządzono (tzw. lucrum cessans).
Zadośćuczynienie
Zadośćuczynienie natomiast jest w prawie polskim jednym z dwóch sposobów wyrównania szkody niemajątkowej (drugim jest zasądzenie odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany przez poszkodowanego cel społeczny). Przepisy prawne szczegółowo regulują, w jakich przypadkach zadośćuczynienie może być przyznane.
Podstawowymi przepisami w tym zakresie są art. 445 i 448 kodeksu cywilnego.
Na podstawie art. 445 k.c. zadośćuczynienia można domagać się w razie uszkodzenia ciała, wywołania rozstroju zdrowia, pozbawienia wolności oraz w wypadku skłonienia za pomocą podstępu, gwałtu lub nadużycia stosunku zależności do poddania się czynowi nierządnemu.
Z kolei art. 448 k.c. pozwala dochodzić zadośćuczynienia za naruszenie każdego dobra osobistego. 3 sierpnia 2008 r. weszły także w życie zmiany w kodeksie cywilnym, pozwalające na przyznanie zadośćuczynienia za doznaną krzywdę również rodzinie poszkodowanego, który zmarł w wyniku uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia.
zobacz również – zadośćuczynienia za krzywdę wyrządzoną osobie trzeciej po wypadku samochodowym